Geur

De kwaliteit van de lucht die we inademen en ruiken, heeft direct invloed op ons welzijn en onze gezondheid. Bedrijven mogen daarom niet zomaar vuile lucht uitstoten. De overlast van geuren van activiteiten moet beperkt blijven. Voor de meeste geurende activiteiten is de gemeente de overheidsinstantie die de regels vast stelt. De Omgevingsdienst Brabant Noord houdt toezicht op de naleving van de regels en doet onderzoek als bewoners last hebben van geur of luchtvervuiling.

Industrie, veehouderij, horeca en de barbecue of houtkachel van de buren zijn belangrijke bronnen voor geuroverlast. Verschillende wetten zorgen ervoor dat deze overlast bepekt blijft. Toch is geur een lastig onderwerp: het is moeilijk objectieve en duidelijke regels vast te stellen die goed handhaafbaar zijn. Door verschil in beleving, de weersomstandigheden, fluctuatie van de bron en soms meerdere bronnen is zelden direct duidelijk of sprake is van een aanvaardbare situatie of niet. De afstand tussen een bron en de ontvanger is de belangrijkste maat om geurhinder te beperken. En laat nu juist in het volle Nederland afstand schaars zijn. 

Geurbeleid

Het Nederlandse beleid is al sinds lange tijd gericht op het voorkomen van nieuwe geurhinder en het terugdringen van onaanvaardbare geurhinder. Sinds begin 2024 is geur meer een lokale aangelegenheid geworden: gemeenten moeten geur in hun omgevingsplannen regelen. 

Geurregels vastgesteld door de rijksoverheid

Voor een aantal geurende activiteiten heeft de rijksoverheid nog algemene regels opgeteld. Dit geldt bijvoorbeeld voor horeca, rioolwaterzuiveringen en het houden van landbouwhuisdieren. Deze regels staan onder andere in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl) paragraaf 5.1.4.6. Daarnaast staan in het Bal voor een aantal activiteiten algemene eisen om geurhinder te beperken door omhooggericht bovendaks afvoeren van lucht. Ook de zorgplicht is een algemene regel in het Bal waarmee beoogd wordt geurhinder te beperken. De algemene regels in het Bkl zijn met name voor gemeenten om in hun omgevingsplan te regelen. Hier staan bijvoorbeeld ook afstandseisen in voor de opslag van agrarische stoffen zoals mest. 

Gemeenten bepalen de normen

Gemeenten bepalen welke normen er gelden voor geur van veehouderijen binnen hun gemeentegrenzen. Dat doen ze binnen de door de wet gestelde normen. Gemeenteraden hebben (binnen marges) het recht om strengere of juist ruimere normen te stellen.

Voor bedrijven gelden vaak geen specifieke normen. Gemeenten regelen geur in hun omgevingsplannen. Op de website van IPLO vindt u meer informatie over het vaststellen van aanvaardbaar geurniveau van industrie.

Geurhinder bij grote bedrijven

De provincie Noord-Brabant stelt de regels op voor grote, risicovolle bedrijven, met uitzondering van veehouderijen. Deze zijn vastgelegd in de Beleidsregel omgevingsrecht Noord-Brabant. De beleidsregel heeft ook als uitgangspunt dat geurhinder moet worden voorkomen. 

Rol van de ODBN

Bedrijven moeten zich houden aan de geurnormen die in hun vergunning zijn vastgelegd. De Omgevingsdienst Brabant Noord geeft advies en zorgt voor toezicht en handhaving. Als normen niet vastgelegd zijn in de vergunning dan wordt gecontroleerd op algemene geurnormen. 

De ODBN voert onderstaande taken in mandaat uit of ondersteunt gemeenten en/of provincie bij besluitvorming over:

• de beoordeling van de onderbouwing bij aanvragen voor vergunningen met betrekking tot de geursituatie;
• de beoordeling van woningbouwplannen op het aanvaardbaar woon- en leefklimaat in het kader van een evenwichtige toedeling van functies aan locaties;
• het controleren of bedrijven zich houden aan de regels voor geur, bijvoorbeeld door het laten doen van geurmetingen;
• het onderzoeken en behandelen van klachten van bewoners over de luchtkwaliteit en geurhinder;
• het vastleggen van voorschriften in een vergunning om geurhinder te voorkomen of te beperken.

Klachten melden

Bewoners van de regio Brabant Noord die klachten hebben over geur of luchtvervuiling kunnen contact opnemen met de MilieuKlachtenCentrale. Het gaat daarbij alleen om klachten die worden veroorzaakt door bedrijven.

Uitgebreide informatie vindt u op de pagina over de MilieuKlachtenCentrale.